Τους ηθικούς «προβληματισμούς» που έχουν να αντιμετωπίσουν τα αυτόνομα οχήματα σε καθημερινές καταστάσεις αναλύει σε δημοσίευμά του το “The Independent”.
Το άρθρο ξεκινά αναφέροντας ότι παρόλο που γίνεται μεγάλη συζήτηση σχετικά με τα ηθικά διλήμματα που έχει να αντιμετωπίσει ένα αυτόνομο όχημα, συνήθως το δίλημμα που διερρευνάται είναι ιδιαίτερα τραγικό αλλά και απίθανο. Για παράδειγμα αν το αυτόνομο όχημα θα πρέπει να πατήσει μια ομάδα ανθρώπων αντί να πέσει από έναν γκρεμό σκοτώνοντας έτσι τους επιβάτες τους.
Όμως, το πρόσφατο ατύχημα με το αυτόνομο όχημα της Uber που είχε σαν αποτέλεσμα τον θάνατο ενός πεζού, έδειξε ότι τα ηθικά διλήμματα που θα έπρεπε να προβληματίζουν τους προγραμματιστές είναι τα καθημερινά. Κάθε διάβαση πεζών, κάθε διασταύρωση, κάθε στροφή αποτελούν ένα μικρό μεν, αλλά σημαντικό ηθικό δίλημμα που πρέπει να επιλυθεί.
Η αλήθεια είναι ότι οι άνθρωποι δεν προβληματίζονται σαν οδηγοί όταν πρέπει να περάσουν μια διάβαση πεζών ακόμη και όταν υπάρχει περιορισμένη ορατότητα. Για τα αυτόνομα οχήματα όμως αυτό αποτελεί μια μεγάλη πρόκληση.
Ως άνθρωποι αναγνωρίζουμε αντικείμενα, φυτά, πρόσωπα, οχήματα χωρίς καν να το σκεφτόμαστε. Είναι κάτι που μάθαμε μέσω της εξέλιξης και σαν οδηγοί είναι από τα πράγματα που μας προβληματίζουν λιγότερο. Όμως, τα αυτόνομα οχήματα δεν έχουν αυτή τη δυνατότητα. Από την άλλη, οι άνθρωποι σύμφωνα με τους ειδικούς δεν είναι οι καλύτεροι οδηγοί καθώς είναι απρόβλεπτοι και δεν έχουν ομοιομορφία.
Πράγματι, κάποιος μπορεί να οδηγεί με άνεση με 150 χλμ/ω σε δρόμο που το όριο είναι 80 και κάποιος να δυσκολεύεται και με τα 80. Τα αυτόνομα οχήματα καλούνται να τηρούν το όριο ταχύτητας και να βρουν μια ισορροπία τέτοια ώστε να υπάρχει ασφάλεια τόσο για αυτούς όσο και για τους υπολοίπους που μοιράζονται τον δρόμο, όπως είναι οι ποδηλάτες ή οι πεζοί.
Επίσης, οι κατασκευαστές θα πρέπει να βρουν μια ισορροπία ανάμεσα στις αποτελεσματικές μετακινήσεις και στην επίδραση που θα έχουν στο περιβάλλον, κάτι που όμως δεν αποτελεί βασική σκέψη των περισσοτέρων οδηγών.
O Johannes Himmelreich -μεταδιδακτορικός ερευνητής των Stanford University και Apple University σε θέματα Ηθικής στην Κοινωνία- που υπογράφει το άρθρο διερωτάται αν οι δρόμοι του μέλλοντος για τα αυτόνομα οχήματα θα πρέπει να είναι ίδιοι με αυτούς που έχουμε τώρα. Κατά τη γνώμη του ίσως τα αυτόνομα οχήματα δεν θα πρέπει να οδηγούν σε δρόμους που φτιάχτηκαν για ανθρώπους.
Για παράδειγμα, τα αυτόνομα οχήματα μπορεί να μη χρειάζονται φανάρια στις διασταυρώσεις καθώς θα μπορούν να συνεννοούνται μεταξύ τους και να παρέχουν προτεραιότητα το ένα στο άλλο. Επιπλέον, ίσως δεν χρειάζονται διαβάσεις πεζών, καθώς θα είναι ασφαλές για τους πεζούς να περνάνε οποιοδήποτε σημείο.
Τολμούμε να σχολιάσουμε ότι η άποψη του Himmelreich για τη διάβαση πεζών ίσως είναι υπερβολικά αισιόδοξη αν αναλογιστούμε ότι το όχημα της Uber τα βρήκε δύσκολα σε διάβαση.
Όπως και να έχει όμως, όντως τα αυτόνομα οχήματα έχουν να αντιμετωπίσουν καθημερινές δυσκολίες και διλήμματα. Αυτή τη στιγμή το μέλλον όπου θα μπορούν να επικοινωνούν μεταξύ τους φαντάζει μακρινό. Το σίγουρο είναι ότι προβλέπεται συναρπαστικό.
